Gesammeltes Märchen
der Brüder Grimm
De Spielhansl
Is is emohl e Mon gewön, der hot ninx
us (als) g'spielt, und do hobend'n d,Leut nur in Spielhansl
g'hoaßen, und wal (weil) er gor nit afg'hört zen
spieln, so hot er san (sein) Haus und ullss (alles) vespielt.
Hietzt (jetzt), nette (eben) in lötzten Tog, eh's iahm
(ihm) d'Schuldne schon s' Haus hobend wögnehme willn, is
unse Herrgout un de halli Pedrus kemme und hobend g'sogt, er
sull's übe d,Nacht g'holte (bei sich behalten). Oft (da)
hot de Spielhansl g'sogt 'wögn meine kints do bleibn döi
Nocht; ober i kong eng koan Bött und ninx z'össn (zu
essen) gebn.' Oft hot unse Herrgout g'sogt, er sulls ne (nur)
g'holten, und söi willetn ian (ihnen) selbe wos z'össn
kaffen; dos is in Spielhansl recht g'wön. Oft hot iahm
de halli Pedrus drei Grouschn gebn, un er sull zen Böcke
(Bäcker) gehn und e Brod huhln. Hietzt is hullt (halt)
de Spielhansl gonge, wie er aber ze den Haus kemme is, wou die
onnen Spiellumpn drin g'wön sand, döi iahm ullss og'wunge
hobnd, do hobn's n g'ruefft und hobend g'schrien 'Hansl, geh
ahne (herein).' 'Jo,' hot er g'sogt, 'willt's me die drei Grouschn
a non og'winge.' Döi hobnd'n obe (aber) nit ausg'lossn.
Hietzt is e hullt anhi (hinein) und oft hot e die drei Grouschn
a non vespielt. De halli Pedrus und unse Herrgout hobnd ollewall
(immer) g'wort't, und wie er ian z'long nit kemme is, sand's
iahm intgögn gonge. De Spielhansl obe, wie er kemme is,
hot ton, us wenn iahm's Geld in ne Locken (Lacken) g'folln war,
und hot ollewall drin herumkrobbelt: obe unse Herrgout hots
schon g'wißt, daß e's vespielt hot. Oft hot iahm
de halli Pedrus non mohl drei Grouschn gebn. Hietzt hot e sie
obe nimme veführn losse und hot ian s' Brod brocht. Oft
hot'n unse Herrgout g'frogt, wou e koan'n Wein nit hot, do hot
e g'sogt 'u, Herr, d'Fasse sand alli laar.' Oft hot unse Herrgout
g'sogt, er sull ner in Költe (Keller) ohi (hinab) gehn,
'is is non de böst Wein int.' Er hots long nit glaubn willn,
obe af d,löst hot er g'sagt 'i will ohi gehn, ober i woaß's,
daß koane int is.' Wie er obe's Fassl onzapft hot, se
is de böst Wein ausse g'runne. Hietzt hot er ian in Wein
brocht, und döi zwoa sand übe d,Nocht do blieb'n.
In onnen Tog, in de Früe, hot unse Herrgout zen Spielhansl
g'sogt, er sull sie (sich) drei Gnodn ausbittn. Er hot g'moant,
er wird sie 'n Himmel ausbittn, obe de Spielhansl hot bettn
um e Kortn, mit der er ulls g'wingt; um Würfl, mit den
er a ullss g'wingt, und um en Bam (Baum), wo ulls Oubst draf
wochst, und wonn oane (einer) affi steigt, daß er nimme
ohe kon (herab kann), bis er iahm's schofft (befiehlt). Hietzt
hot iahm unse Herrgout ullss gebn, wos er velangt hot, un is
mit'n hallin Pedrus wiede fuert (fort).
Hietzt hot hullt de Spielhansl erst recht zen
spieln ong'fongt, und hätt bold d, halbeti Welt zomg'wunge.
Oft hot de halli Pedrus ze'n unse Herrgoutn g'sogt 'Herr, dos
Ding tuet koan guet, er g'winget af d,löst non (noch) d,ganzi
Welt; me müeßn iahm in (den) Toid schickn.' Hietzt
habends iahm in Toid g'schickt. Wie de Toid kemme is, is de
Spielhansl nette be'n Spieltisch g'sössn; oft hot de Toid
g'sogt 'Hansl, kimm e Bissl ausse.' De Spielhansl obe hot g'sogt
'wort nur e Bissl, bis dos G'spiel aus is, und steig dewall
e weng af'n Bam do affi und brouck uns e wengerl wos o, daß
me afn Wög wos z'noschn hobn.' Hiezt is hullt de Toid affi
g'stiegn, und wie e wiede hot ohi wille, hot i nit kinne, und
de Spielhansl hot'n sieben Johr droubn lossn, und dewall is
koan Mensch nit g'storbn.
Oft hot de halli Pedrus zen unsen Herrgoutn
g'sogt 'Herr, dos Ding tuet koan guet, is sterbet jo koan Mensch
mehr; mir müeßn schon selbe kemme.' Hietzt sand's
hullt selbe kemme, und do hot iahm unse Herrgout g'schofft,
daß er in Toid ohe lossn sull. Oft is er obe glei gonge
und hot zen Toid g'sogt 'geh ohe,' und der hot'n glei g'numme
und hot'n okragelt (erwürgt). Oft sands mit enonne fuert
und sand in d, onneri Welt kemme, do is hullt man (mein) Spielhansl
zen Himmeltoir gonge und hot onkloupft. 'Wer is draußt?'
'De Spielhansl.' 'Ach, den brauche me nit, geh ne wiede fuert.'
Oft is e zen Fegfuirtoir gonge und hot wiede kloupft. 'Wer is
draußt?' 'De Spielhansl.' 'Ach is is e so (ohne das) Jomme
und Noit g'nue be'n uns, mir willn nit spieln; geh ne wiede
fuert.' Oft is e zehn Hüllntoir gonge, und do hoben's n
anhi lossn, is is obe niamd dehoambt g'wön, us de olti
Luzifar und krumpn Tuifln (die g'rodn hobn af de Welt z'toan
g'hot), und oft hot e si glei ine (nieder) g'sötzt und
hot wiede zen spieln ong'fongt. Hietzt hot obe de Luzifar ninx
g'hot, us sani krumpn Tuifln: döi hot iahm de Spielhans
og'wunge, wall e mit sann Kortn ulls hot g'winge müeßn.
Hietzt ist e mit sann krumpn Tuifln fuert, und oft sand's af
Hoihefuert (nach Hohenfuert), und hobnd d' Houpfnstange ausg'rissn
und san demit zen Himmel affi und hobnd zen wägn ong'fognt;
und hietzt hot de Himmel schon krocht (gekracht). Oft hot de
halli Pedrus wiede g'sogt 'Herr, dos Ding tuet koan guet, mir
müßn ne anhe (herein) lossn, sunst werfet er uns
in Himml ohi (hinab).' Hietzt hobnd's n, hullt anhi lossn. Obe
de Spielhansl hot glei wiede zen spieln ong'fongt, und do ist
glei e Lärm und e Getös won (worden), daß me
san oagns Wort nit verstondn hot. Oft hat de halli Pedrus wiede
g'sogt 'Herr, dos Ding tuet koan guet, mir müeßn
ne ohi werfen, er machet uns sunst in gonzn Himml rewellisch.'
Hietzt sands hullt her und hobnd'n ohe g'worfn, und da hot sie
san Seel z'toalt (hat sich seine Seele zerteilt) und is in d'onnen
Spiellumpn g'fohrn, döi non (noch) bis date lebnd.
|